pozew z weksla a śmierć wystawcy

[MG]

Witam wszystkich.

Mam następujący problem. Wysłałem pozew z weksla. Pozwanym była osoba fizyczna. Nakaz się uprawomocnił, otrzymałem klauzulę wykonalności. Na podstawie tytułu wykonawczego wszcząłem postępowanie egzekucyjne w toku którego okazało się, że dłużnik zmarł przed datą wytoczenia powództwa.

Chciałbym zwrócić się z prośbą o zapłatę do spadkobierców. Jakże to jednak uczynić, skoro oryginał weksla (płatnego za okazaniem) jest w sądzie?

[Lech]

Pozwałeś osobę nie mającą zdolności sądowej (czyli osobę nieżyjącą), zatem twoje postępowanie wobec tej osoby jest nieskuteczne.

Musisz na nowo pozwać spadkobierców (jako dowód wskazując weksel znajdując się w aktach poprzedniej sprawy sądowej oraz wykazując fakt spadkobrania tych osób odpowiednim orzeczeniem sądu lub aktem notarialnym), przy czym miej na uwadze, że ten poprzedni nieskuteczny pozew nie wywoływał skutków w postaci zawieszenia/wznowienia biegu terminu przedawnienia, zatem jeśli od terminu wystawienia weksla upłynęło ponad 4 lata, to roszczenie jest przedawnione.

[MG]

Dziękuję za odpowiedź.

Zakładając, że weksel nie jest przedawniony, jak przedstawić go do wykupu, skoro jest w sądzie? Spadkobierca nie może zapłacić mi za ten weksel, skoro go nie posiadam.

Druga kwestia, zgodnie z KPC, sąd wydaje NZ na podstawie dołączonego do pozwu oryginału weksla, a brak oryginału stanowi brak formalny. Co w tej sytuacji? Będzie nakaz w upominawczym? Zwrot pozwu? Czy ktoś z Państwa przećwiczył taką sytuację w praktyce?

Ja widzę jeszcze taką opcję, aby wznowić postępowanie jako dotknięte nieważnością, (przynajmniej do czasu kiedy terminy na to pozwalają), a po uchyleniu NZ wnieść o zwrot oryginału z sądu. W tej opcji przerażają mnie jednak koszty postępowania wznowieniowego (opłata jak za zwykły pozew).

Jeśli chodzi o przedawnienie, jest to weksel wystawiony pod koniec 2012 r., płatny za okazaniem, z klauzulą "Przedstawić do zapłaty w ciągu 5 lat".

[Lech]

Zakładając, że weksel nie jest przedawniony, jak przedstawić go do wykupu, skoro jest w sądzie? Spadkobierca nie może zapłacić mi za ten weksel, skoro go nie posiadam.

No wiesz, zakładam jednak, że weksel przedstawiłeś do zapłaty wystawcy już tam kiedyś - to znaczy byleś, nie było go, bo nie żył, ale ty o tym nie wiedziałeś, mimo to przedstawienie było skuteczne. Teraz co najwyżej możesz spróbować skontaktować się ze spadkobiercami, bo może rzeczywiście chcą zapłacić dobrowolnie.

Druga kwestia, zgodnie z KPC, sąd wydaje NZ na podstawie dołączonego do pozwu oryginału weksla, a brak oryginału stanowi brak formalny. Co w tej sytuacji? Będzie nakaz w upominawczym? Zwrot pozwu? Czy ktoś z Państwa przećwiczył taką sytuację w praktyce?

Będzie upominawczy. Możesz również spróbować wyciągnąć weksel z akt sądu, opisując dokładnie sytuację i powód wyciągania - to oczywiście jeśli masz jeszcze te kilka miesięcy, aby poeksperymentować (regulamin urzędowania sądów powszechnych formalnie zezwala na zwrot weksla stronie postępowania w uzasadnionych przypadkach, a taki przypadek tutaj mamy).

Ja widzę jeszcze taką opcję, aby wznowić postępowanie,

Trudno tu coś wznawiać, twój pozew od dnia jego złożenia nadaje się do zwrotu.

Jeśli chodzi o przedawnienie, jest to weksel wystawiony pod koniec 2012 r., płatny za okazaniem, z klauzulą "Przedstawić do zapłaty w ciągu 5 lat".

Dobre i to, przedawni się pod koniec 2020r.

[MG]

Możesz również spróbować wyciągnąć weksel z akt sądu, opisując dokładnie sytuację i powód wyciągania - to oczywiście jeśli masz jeszcze te kilka miesięcy, aby poeksperymentować (regulamin urzędowania sądów powszechnych formalnie zezwala na zwrot weksla stronie postępowania w uzasadnionych przypadkach, a taki przypadek tutaj mamy).

Bingo. Chyba spróbuję tą drogą.

§ 101. 1. Weksle, czeki, warranty i rewersy, na podstawie których został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym
po zakończeniu postępowania, na zarządzenie przewodniczącego wydziału, podlegają włączeniu do akt sprawy,
po uprzednim umieszczeniu na nich adnotacji określającej sąd, w którym toczyło się postępowanie, sygnaturę akt sprawy,
z której je wydano, datę i sposób zakończenia postępowania. Dokumenty te przechowywane są w aktach w zabezpieczonej
kopercie z adnotacją o jej zawartości i oznaczonej kolejnym numerem strony.
2. Dokumenty, o których mowa w ust. 1, mogą być wydane po prawomocnym zakończeniu postępowania wyłącznie
z adnotacją określającą sąd, w którym toczyło się postępowanie, sygnaturę akt sprawy, z której je wydano, datę i sposób
zakończenia postępowania.

Nawet już kiedyś taki weksel odzyskałem z sądu, ale w postępowaniu które zakończyło się uchyleniem nieprawomocnego nakazu zapłaty i prawomocnym postanowieniem o odrzuceniu pozwu, gdzie sąd z urzędu na podstawie bazy PESEL ustalił, że pozwany nie żyje. Teraz zapewne będę musiał wylegitymować się aktem zgonu, który samodzielnie wyciągnę z USC wykazując interes prawny.

Serdecznie dziękuję!

[Lech]

W międzyczasie też sprawdź, czy było przeprowadzone postępowanie spadkowe (zapytanie do sądu ostatniego adresu zamieszkania zmarłego).

[Prawnik z Poloneza]

ostatnio spotkałem się z poglądem, że w stosunku do spadkobierców nie powinno się wydawać nakazu w nakazowym bo nie są oni "zobowiązani z weksla" (pogląd A. Szpunara), trochę mnie to dziwi wobec treści Art. 485. § 2 zd. 2 kpc... ma ktoś jakieś doświadczenia w tym zakresie?

przy okazji poruszył Pan ciekawy temat: co z przedstawieniem weksla do zapłaty jeżeli spadkobierca nie żyje? ciężar nieprzedstawienia weksla obciąża co do zasady pozwanego, ale w tym wypadku jest to stosunkowo łatwe (skoro dłużnik nie żył to nie widział weksla), co z protestem w takiej sytuacji? czy brak żywego dłużnika jest tożsamy z brakiem zapłaty w terminie i po sprawie? :)

[Lech]

ostatnio spotkałem się z poglądem, że w stosunku do spadkobierców nie powinno się wydawać nakazu w nakazowym bo nie są oni "zobowiązani z weksla" (pogląd A. Szpunara), trochę mnie to dziwi wobec treści Art. 485. § 2 zd. 2 kpc... ma ktoś jakieś doświadczenia w tym zakresie?

Nie miałem przyjemności testowania w praktyce. A nawet jeśli, to jeden przypadek to żadna statystyka :) W mojej ocenie spadkobiercy są zobowiązani, odpowiadają z weksla, więc nakaz może być wydany. Jakbyś przypomniał jak to Szpunar argumentował, to można by o tym podyskutować.

przy okazji poruszył Pan ciekawy temat: co z przedstawieniem weksla do zapłaty jeżeli spadkobierca nie żyje? ciężar nieprzedstawienia weksla obciąża co do zasady pozwanego, ale w tym wypadku jest to stosunkowo łatwe (skoro dłużnik nie żył to nie widział weksla), co z protestem w takiej sytuacji? czy brak żywego dłużnika jest tożsamy z brakiem zapłaty w terminie i po sprawie? :)

Z drugiej strony - przyjście i pocałowanie klamki jest przecież przedstawieniem do zapłaty, dłużnik nie musi "widzieć" weksla (a skoro są spadkobiercy, to powinni oczekiwać w terminie i miejscu płatności). Protest to już trudniejszy temat, bo protest musi być sporządzony wobec konkretnej osoby lub osób, czyli teoretycznie trzeba wiedzieć, czy protest sporządzić wobec wystawcy, czy wobec spadkobierców, a może jest tu jakieś "orzeczenie specialis", że protest mimo bycia zmarłym sporządza się wobec zmarłego. Przyznam się, że o godzinie 0:30 trudno mi się tak głęboko wczytywać w literaturę, tym bardziej, że temat mocno teoretyczny i mało przydatny - chyba :) Stawiałbym jednak tezę, że protest sporządza się wobec formalnie zobowiązanego z weksla wystawcy, głównie z uwagi na fakt, że termin na protest jest dokładnie trzydniowy, i zrozumiałym jest, że nie musi to być czas, w którym często przypadkowy posiadacz weksla miałby możliwość powziąć wiadomość o śmierci wystawcy, o ustaleniu kręgu spadkobierców już nie wspominając.

[Prawnik z Poloneza]

Nie miałem przyjemności testowania w praktyce. A nawet jeśli, to jeden przypadek to żadna statystyka :) W mojej ocenie spadkobiercy są zobowiązani, odpowiadają z weksla, więc nakaz może być wydany. Jakbyś przypomniał jak to Szpunar argumentował, to można by o tym podyskutować.

Szpunar jak często rzuca wyłącznie twierdzenie...
http://www.rejent.com.pl/app/appStowarz ... weksla.pdf str. 12

ale patrzyłem do mojego starego KPC i jako przykład braku podstaw są podani spadkobiercy... chodzi o to, że nakaz wydany może być wyłącznie wobec tego czyje zobowiązanie wynika z weksla, natomiast przejście praw dotyczy tylko legitymacji powoda (np. jeżeli odziedziczył weksel)...

Z drugiej strony - przyjście i pocałowanie klamki jest przecież przedstawieniem do zapłaty, dłużnik nie musi "widzieć" weksla (a skoro są spadkobiercy, to powinni oczekiwać w terminie i miejscu płatności). Protest to już trudniejszy temat, bo protest musi być sporządzony wobec konkretnej osoby lub osób, czyli teoretycznie trzeba wiedzieć, czy protest sporządzić wobec wystawcy, czy wobec spadkobierców, a może jest tu jakieś "orzeczenie specialis", że protest mimo bycia zmarłym sporządza się wobec zmarłego. Przyznam się, że o godzinie 0:30 trudno mi się tak głęboko wczytywać w literaturę, tym bardziej, że temat mocno teoretyczny i mało przydatny - chyba :) Stawiałbym jednak tezę, że protest sporządza się wobec formalnie zobowiązanego z weksla wystawcy, głównie z uwagi na fakt, że termin na protest jest dokładnie trzydniowy, i zrozumiałym jest, że nie musi to być czas, w którym często przypadkowy posiadacz weksla miałby możliwość powziąć wiadomość o śmierci wystawcy, o ustaleniu kręgu spadkobierców już nie wspominając.

ale przedstawienie ma umożliwić zapoznanie się z wekslem i zapłatę... zobowiązał, więc ma czekać z pieniędzmi, a ten wziął i umarł, więc nie czeka i zapoznać się nie może :)

na czuja też mi się wydaje, że protest wobec zmarłego, na zasadzie "nie ma go i nie zapłacił" i podobnie chyba przedstawienie, inaczej łatwo byłoby utracić poszukiwanie zwrotne...

skoro jesteśmy przy temacie: miał Pan do czynienia z protestem w praktyce?

[Lech]

Nie było takiej potrzeby.

[MG]

Faktycznie, wszystkie komentarze do jakich dotarłem wskazują, że nie można wydać nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko spadkobiercy wystawcy weksla. Zobaczymy jak będzie to wyglądać w praktyce, ponieważ szykuję się do kilku takich pozwów. Będę informował :)

[MG]

Melduję, że otrzymałem nakaz zapłaty przeciwko spadkobiercy wystawcy weksla w postępowaniu upominawczym. Niemniej jednak sąd nie wzywał mnie do uiszczenia uzupełniającej opłaty sądowej od pozwu :)

[Lech]

Teraz się przygotuj na lamenty spadkobierców i epitety jakaż-ty hiena cmentarna jest :)))