V CK 228/04 z dnia 19.11.2004r.

[Tomasz Wojciechowski]

Przeglądając dziś bazę orzeczniczą SN natknąłem się na ciekawe orzeczenie z 2004r.
Poniżej wątek, który mnie zainteresował.

[...Porozumienia stron w zakresie obejmującym upoważnienie do uzupełnienia weksla podlega wykładni na zasadach ogólnych (art. 65 k.c.); por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1998 r., III CKN 531/97, OSNC 1999, Nr 1, poz. 13).
Wykładnia tego porozumienia w przypadku weksli in blanco wręczanych dla zabezpieczenia określonego roszczenia prowadzi zazwyczaj, ze względu na ścisłą więź istniejącą pomiędzy zobowiązaniem wekslowym a zobowiązaniem, z którego wynika podlegające zabezpieczeniu roszczenie (por. powoływany już wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2001 r., II CKN 25/00 i cytowane w nim orzeczenia), do wniosku, że treścią upoważnienie jest objęte jedynie uzupełnienie weksla przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Także w przypadkach użycia przez strony zwrotu mówiącego o tym, że wręczony weksel in blanco może być uzupełniony w każdym czasie, będzie chodziło na ogół o dowolną chwilę – ale tylko przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Jeżeliby natomiast w konkretnym przypadku taki zwrot rzeczywiście oznaczał udzielenie upoważnienia do uzupełnienia weksla in blanco w każdym czasie bez jakichkolwiek ograniczeń, to taki zamiar stron nie mógłby być respektowany z przyczyn podobnych do tych, które leżą u podstaw art. 120 § 1 zdania drugiego i art. 3651 k.c. Najwłaściwszym rozwiązaniem w takiej sytuacji byłoby zastosowanie do uprawnienia do uzupełnienia weksla in blanco w drodze analogii art. 120 § 1 zdania drugiego w związku z art. 118 k.c.; skutkiem upływu terminu byłoby oczywiście wygaśnięcie tego uprawnienia.
Wykładnia omawianego porozumienia nakazuje zazwyczaj również przyjąć z wspomnianych wyżej przyczyn, że upoważnienie do uzupełnienia weksla in blanco obejmuje wstawienie jako terminu płatności weksla daty wymagalności roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Także tutaj w razie użycia przez strony zwrotu mówiącego, że wręczony weksel in blanco może być opatrzony dowolną datą płatności, będzie zwykle chodziło jedynie o dowolną datę w okresie od dnia wymagalności do dnia upływu terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. ...]

Zastanawiam się nad praktycznym zastosowaniem. Wydaje mi się mało prawdopodobne, by wierzyciel dochodząc roszczenia z weksla (roszczenia już przedawnionego) wstawił jako datę płatności datę w okresie od dnia wymagalności do dnia upływu terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Ponadto treścią upoważnienia jest objęte jedynie uzupełnienie weksla przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu.

[Lech]

Chodzi przede wszystkim o sytuację:

- przedawnienie w 2012r.
- wierzyciel się budzi i uzupełnia datą 2013
- i twierdzi, że mógł wypełnić po przedawnieniu "bo mógł opatrzyć dowolną datą".

[Tomasz Wojciechowski]

Zgadza się ale główny nurt orzecznictwa idzie w kierunku, że treścią upoważnienia jest objęte jedynie uzupełnienie weksla przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Tak więc moim zdaniem, data płatności nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia.

[kutyjka]

Nijak. Znam przypadki osób, którym windykatorzy wypisywali weksle lata po przedawnieniu roszczeń. Roszczenia te kupowali za 3% wartości albo brali na umowę windykacji i szukali szczęścia tym sposobem. Niestety jak ktoś wręcza weksle gołe to ryzykuje że wejdzie w ich posiadanie jakaś firma windykacyjna. A etyka nie jest mocną stroną tej branży...

[Lech]

Roszczenie powinno być możliwe do dochodzenia w terminie płatności weksla, skoro w tym czasie jest już przedawnione, to orzeczenie wydaje się być logiczne.

Plus jeszcze znaczenie praktyczne - daty wypełnienia weksla wykazać nieraz nie sposób, a data płatności jest jasna.

[Tomasz Wojciechowski]

Należy na pewno stoczyć ostrą batalię sądową. Grunt to dobry materiał dowodowy w sprawie.